Blog van Guido de Valk

Als manager moet je vooral jezelf kunnen leiden. Dat is een voorwaarde voor leiderschap dat past in deze tijd.Als wij ons zelf niet goed kunnen leiden, kunnen wij nooit echte magistrale leiders worden. Onlangs las ik een samenvatting van twee studies. Zanger en Folkman voerden twee studies uit. In de ene studie verzamelden ze data van 360 graden feedback van zo’n 450 executives uit de Fortune 500, in de tweede onderzochten ze meer dan 11.000 leidinggevenden. Het blijkt dat ontslagen en slecht presterende leiders een aantal generieke tekortkomingen hebben.

Een tekortkoming houdt tegelijkertijd ook in dat het helder is welke eigenschap je wel moet hebben. In dit artikel sta ik stil bij deze tekortkomingen en vertaal ik deze naar eigenschappen die wij nodig hebben om onszelf te kunnen leiden.

Slecht presterende leiders vinden hun eigen ondermaatse prestaties acceptabel

Je kent het wel, mensen die de kantjes ervan af lopen. En ze hebben altijd een excuus waarom dat bij hen wel is toegestaan. Ze eisen niet veel van zichzelf. Persoonlijk leiderschap betekent een kritische blik naar jezelf, en je streeft naar top prestaties. Let op! Het betreft zelfreflectie, dus het gaat om je eigen kijk en eigen ontwikkeling! Jij bepaalt wat een topprestatie is. Waarom voeg ik dit toe? Ik zie zo vaak dat men zich vergelijkt met anderen. En dat de prestatie overeen moet komen met anderen. Dat heeft niets te maken met je eigen ontwikkeling. Je dient een kritische kijk te hebben op jezelf en te streven naar bovenmaatse prestatie binnen je eigen referentiekader.

Slecht presterende leiders beschikken niet over een duidelijke visie en richting

Een slecht presterende leider beschikt niet over een duidelijke visie. Dit betekent dat hij/zij niet weet waar hij/zij terecht zal komen en dus de medewerkers ook niet! Voor een goede samenwerking is een gedeelde visie een vereiste. Zonder doel weet je niet waar je terecht komt.

Als jij niet weet wat je wilt, is het duidelijk dat je niet uitkomt waar je uit wilt komen. Je komt zo maar ergens uit en denkt dan opeens? Wilde ik dit? Om dit te voorkomen? Maak regelmatig tijd vrij om stil te staan bij je visie, je plannen en je acties om het te realiseren. Een stokpaardje van mij is dat visie zonder waarden nooit werkt. Je moet altijd veel aandacht aan je waarden besteden. Met welke waarden wil jij je visie verwezenlijken?

Ze nemen besluiten die door hun ondergeschikten worden gezien als niet in het belang van de organisatie

Een goed presterende leider kan goed verbinding maken met zichzelf, met het beleid en de visie en met de medewerkers. Deze verbinding komt tot stand door effectieve en warme communicatie. Authenticiteit is hier het woord! Op het moment dat de hele organisatie niet meer dezelfde koers vaart, is er echt wat aan de hand. De besluiten van leider moeten in het belang zijn van de organisatie. Medewerkers weten dat vaak haarfijn. Natuurlijk moet je bewust zijn dat er verschil bestaat tussen persoonlijk belang en bedrijfsbelang. Een slecht presterende leider is niet in staat om dit verschil uit te leggen. Deze leider is de verbondenheid met het personeel verloren.

Deze leiders werken zelden samen

Samenwerken maakt bedrijfsenergie vrij die veel meer tot stand kan brengen dan een individu alleen. Een bedrijf creëren en ontwikkelen hangt af van samenwerken. Goede resultaten boeken hangt af van samenwerken. In je eigen persoonlijk leiderschap dien je ook goed samen te werken met anderen teneinde je doelen te realiseren. De meeste doelen zullen vanzelfsprekend afhangen van de samenwerking met anderen. Deze samenwerking moet gebaseerd zijn op vertrouwen! Vertrouw jij je collega’s? Vertrouw jij je baas? Ik ben mij bewust dat dit een confronterende vraag is. Maar het is een heel belangrijke vraag!

De onvoldoende presterende leiders werken onvoldoende samen, creëren geen vertrouwen. Ik denk dat dit vooral komt doordat louter egocentrische doelen worden nagestreefd en geen gemeenschappelijke doelen gebaseerd op gemeenschappelijk waarden.

Deze leiders vermijden omgang met collega`s waardoor ze relevante klankborden missen

Sociale cohesie, sociale verbondenheid is essentieel. Velen zien collega’s als vijanden of zien ze als neutrale omstanders! Dat is niet juist! Onze collega’s kunnen ons helpen, en wij kunnen onze collega’s helpen. Collega’s zijn uitsluitend verenigd om een gemeenschappelijk doel te bereiken. Om jezelf te leiden moet je je bewust zijn dat je collega’s nodig hebt.

Deze leiders overtreden de regels en procedures die ze anderen opleggen

Een leider creëert vertrouwen door te handelen zoals hij ook wil dat anderen handelen. Betrouwbaarheid is een belangrijke eigenschap voor een leider. Integriteit idem dito. Betrouwbaarheid ontstaat door je bewust te zijn van de waarden en de gedragsregels die daarbij horen en vervolgens conform te handelen. De leider dient met zijn/haar gedrag een voorbeeld te zijn voor de medewerkers.

Ze hebben een ingebakken weerzin tegen nieuwe ideeën en verandering

Ze houden niet van nieuwe ideeën en houden niet van veranderingen. Een van de weinige dingen die wij zeker weten is dat altijd alles verandert. Dus een succesvol leider moet altijd op zoek gaan naar nieuwe ideeën en veranderingen, je moet veranderen en ontwikkelen omdat de omgeving altijd verandert en wij veranderen zelf. In het kader van persoonlijk leiderschap, hoe leidt je jezelf, dient er dus ook een attitude te zijn dat je open staat voor nieuwe ideeën en altijd onderzoekt in hoeverre deze een bijdrage kunnen leveren voor meer geluk en welzijn van jezelf en voor de mensen om je heen.

De slechte leider leert niet van zijn eigen fouten

Wij kunnen leren door fouten te maken. Actie, reflectie over deze actie en verbetering is de trias. Persoonlijk leiderschap is gebaseerd op leren door ervaring. Als je geen acties uitvoert, bereik je geen doelen en kun je geen verbeteringen zien. Sommige acties vallen niet goed uit. Het beste is om deze zonder oordeel te aanschouwen en te leren wat je de volgende keer beter kan doen.

Slecht presterende leiders zullen dan ook veelal anderen op hun fouten wijzen. En deze op dergelijke gronden veroordelen! Ook wij veroordelen onszelf als wij fouten maken en wij veroordelen anderen als zij fouten maken. Veroordelen is sowieso niet goed. Wat wij moeten doen, is kijken hoe met de fouten is omgegaan, en op deze wijze naar mensen en onszelf kijken. Wij moeten leren hoe wij kunnen leren van onze fouten.

Slecht functionerende leiders bezitten onvoldoende sociale vaardigheden

Goed contact met jezelf, met je eigen hart en met anderen is wederom essentieel. Stephen Covey benadrukt altijd de balans tussen lichaam, psyche, hart en spiritualiteit. Met hart wordt dan vooral bedoeld de sociale dimensie. Mijn inziens is liefde en compassie naar de medemens een belangrijke eigenschap voor een leider. Wij moeten leren luisteren naar onszelf en naar anderen. Openstaan voor anderen etcetera.

Laatste eigenschap is dat ze niet in staat zijn om anderen te helpen ontwikkelen

Een leider moet het verlangen hebben dat de medewerkers net zo goed worden als hem of haarzelf dan wel dat zij nog beter worden. Daarnaast moet hij/zij dagelijkse bezig zijn met het verbeteren van de competenties en kwaliteiten van de medewerkers. Dit geldt ook voor persoonlijk leiderschap, wij moeten onszelf continue ontwikkelen en dus ook de eigenschap ontwikkelen om dit te kunnen doen.

Samenvattend

Wij kunnen veel leren van deze twee studies over slecht functionerende leiders. Een leider heeft energie en enthousiasme nodig. Een leider maakt anderen enthousiast; een leider inspireert! De leider heeft een goed plan. Hij/zij is daar zeer enthousiast over en iedereen heeft zin om dit prachtige plan te bereiken! De leider gelooft zo in zijn idee, en wil dat graag delen! De leider staan in verbinding met zijn persoonlijke passie. Hij/zij weet goed betekenis te geven aan zijn leven en werk en is daarom uitermate enthousiast!

Tot slot

Wil jij aan de slag met het ontwikkelen van effectief leiderschap? Onderzoek dan of we een training hebben die aansluit bij jouw vraag. Ik coach je ook graag.