Blog van Guido de Valk

Leiderschap en compassie zijn twee woorden die we niet vaak aan elkaar linken. Bij succesvolle leiders denk je eerder aan een persoon die hard, zakelijk, resultaatgericht, besluitvaardig en ambitieus is. Echter de waarheid is dat succesvolle leiders managers zijn die de moed hebben om ook! vanuit verbinding en compassie leiding te geven.
Het is dus geen tegenstelling; het is veel meer een optimale combinatie. Het is optimale synergie van hart en hoofd. Een goede leider leidt met compassie.

Wat is compassie

Compassie is, kort maar krachtig gezegd: onbaatzuchtig medeleven. Een uitgebreidere definitie van compassie komt van Thupten Jinpa. Een Tibetaanse Geshe (academische graad in het Tibetaanse boeddhisme) die ook een groot aantal boeken van de Dalai Lama heeft vertaald.
Hij zegt: compassie is een mentale toestand gevuld met meeleven over het lijden van de ander en gevuld met de wens om het lijden van de ander te verminderen.
Hij verdeelt vervolgens compassie onder in drie elementen:
1. een cognitieve element: ik begrijp je
2. een emotioneel element: ik voel met je mee
3. een actiegericht component: ik wil je helpen

Misverstanden over compassie

Mededogen is iets volkomen anders dan medelijden. Medelijden betekent afstand nemen en neerkijken; mededogen is medeverantwoordelijkheid nemen. Deze medeverantwoordelijkheid betekent niet dat je de verantwoordelijkheid overneemt, je voelt je – mede- verantwoordelijkheid voor het lijden van de ander.

Veel mensen denken dat leiderschap met compassie betekent dat je louter bezig bent met een zachte aanpak. Dat leiderschap met compassie betekent dat je medewerkers aan het knuffelen bent en alles door de vingers ziet.
Het tegendeel is waar! Als je in staat bent om je compassie een plek te geven in je leiderschapsstijl ben je zowel zakelijk als menselijk! En geenszins een softy.
Ik ben ervan overtuigd, en dat wordt gestaafd met veel onderzoek dat juist je gevoelens een plek geven in je leiderschapsstijl kan zorgen dat je verbinding maakt met de gevoelens van een ander. En juist door deze verbinding je in staat bent om nog betere resultaten te boeken. Als je louter verbinding maakt op cognitief niveau is de kans groot dat een van beide afgeleid wordt door negatieve emoties.

Leiderschap met compassie

Soms moet je heel hard (lees: duidelijk en eerlijk) zijn als je een leider met compassie wilt zijn. Om mensen in hun kracht te brengen heb je soms harde gesprekken nodig. Veel managers houden hier niet van, maar om een effectieve manager te zijn, zowel vanuit zakelijk als compassie perspectief dien je deze gesprekken wel te voeren.

Compassie ontwikkelen

We zijn van nature compassievol. Het is inherent aan onze menselijke natuur. Echter onze compassie is verborgen of geblokkeerd door negativiteit wat op zijn beurt weer is ontstaan doordat we ons te veel laten leiden door negatieve emoties, zoals trots, hebzucht of boosheid.
De kern van compassie ontwikkelen ligt daarom ook in het beteugelen van deze negatieve emoties door het ontwikkelen van (zelf)bewustzijn.

Tot slot: Hoe geef je leiding met compassie?

Het antwoord op deze vraag is eigenlijk eenvoudig: leer leiding te geven aan jezelf. Ontwikkel persoonlijk leiderschap. Dit begint met bewustzijnsontwikkeling. Dan komt de compassie vanzelf.