Blog van Guido de Valk

Geldt dit voor jou?
Er is meer tussen hemel en aarde dan het pure materiële, het zichtbare, het tastbare of het pragmatische managen van je werk en leven.
Probeer jij die andere dimensie vorm te geven? Verlang jij naar geluk, zingeving, de ervaring van het moment en de vormgeving van spiritualiteit in je leven?

Dan heb ik goed nieuws. Er zijn eenvoudige manieren vanuit de neurowetenschappen die zeer behulpzaam kunnen zijn in deze spirituele zoek en ontwikkeltocht. In dit artikel neem ik je mee in een aantal van deze neurowetenschappelijke manieren.
Voor de goede orde, spiritualiteit verwijst voor mij naar de manier waarop jij zingeving zoekt en uitdrukt. Het is de manier hoe je jouw verbondenheid met het moment ervaart, met jezelf of met de ander, met de natuur en met het belangrijkste en mystieke van je leven.

Bewustzijn

Eenvoudig gezegd hebben we twee breinen: het oude brein en het nieuwe brein. Het oude brein is ons overlevingsbrein en is vooral onbewust. Het oude brein is belangrijk voor de dagelijkse gang van zaken, het zorgt dat we zaken voor elkaar krijgen die belangrijk zijn om te overleven. Naast het onbewuste brein heb je ook een bewust brein, het nieuwe brein. We hebben ons bewuste brein nodig als het gaat om de spirituele ervaring, de bewuste ervaring van zingeving en de vormgeving van deze zingeving.
Met dit bewustzijn kunnen we contact maken met onze waarden, motieven, onze intuïtie, ons diepere weten, ons hart, en we kunnen leren te luisteren naar ons lichaam en zorgen voor verbinding van ons hoofd met ons hart. Door wetenschappelijk onderzoek is er steeds meer bekend hoe je bewuster kunt zijn. Bewustzijn kan groeien!

Denken versus ervaren

In onze wereld heeft helaas de linker hersenhelft veel macht gekregen. De linkerhelft gaat over denken. Rationaliseren is de baas in plaats van de zingevingservaring. Dit geldt ook hoe we naar onszelf kijken. Door deze benadering denken we dat we een bepaald persoon zijn. We ervaren ons zelf minder. En als we onszelf ervaren is het vooral de emotionele pijn die vervolgens een verhaal maakt. Ik geef je graag een ander voorbeeld om het verschil te duiden tussen denken en ervaren. Suiker is zoet. Je kunt een beschrijving geven van zoet (linker hersenhelft) of zoet ervaren (rechter hersenhelft).

Zo hebben we een beeld opgebouwd wie we denken te zijn. Als je je brein onderzoekt, zul je deze persoon niet vinden. Je vindt wel een breinhelft, de linkerhelft, die verhalen maakt met woorden en beelden. Je brein creëert op deze wijze een beeld van jou en jij identificeert je met dit beeld.

Ons rechter hersenhelft gaat over de spirituele ervaring van jou als mens. Je kunt jezelf ook ervaren zonder te denken. Ook, is door wetenschappelijk onderzoek, steeds beter bekend hoe je deze helft aan kunt zetten.

Heldere waarneming

Veel van onze waarneming is vertroebeld door onze emoties en gewoontes. Deze gewoontes en emoties hebben zich gehuisvest in ons brein en lichaam. Hierdoor zien we heel veel dingen niet helder maar vertroebeld. Onze huidige kijk op de wereldlijke fenomenen wordt derhalve bepaald door een vertroebelde egogestuurde kijk.

In de Oosterse spiritualiteit besteden ze veel aandacht aan het ontwikkelen van heldere waarneming en waarneming die niet zo gekoppeld is aan jou als persoon maar aan een algemene waarneming. Dit wordt verlichting genoemd. Je kunt het vergelijken met een heldere reflectie van de maan in de oceaan. Een vertroebeld brein is ruwe oceaan, je kunt nauwelijks de gereflecteerde maan herkennen.

Door je brein te trainen kan je leren dingen te zien zoals ze zijn; je kunt van een heldere waarneming een gewoonte maken.

Wat je aandacht geeft groeit

Het Tibetaanse woord voor meditatie is gom, dat ‘jezelf iets eigen maken’ betekent; van ‘iets een gewoonte maken’. In de neurowetenschappen is de neuroplasticiteit een belangrijk uitgangspunt. Neuroplasticitiet betekent dat het brein zich aanpast aan de impulsen die het krijgt. Neuroplasticiteit staat aan de basis van het ontwikkelen van gewoontes.

Als je dagelijks mediteert past het brein zich aan de impulsen die het krijgt. Je ontwikkelt bijvoorbeeld meer concentratie. Indien je je neuroplasticiteit inzet om je heldere waarneming te laten groeien, zal je je waarneming steeds helderder worden. Binnen het fenomeen van neuroplasticiteit, zie je heel duidelijk hoe neurowetenschappen je echt kan helpen. Het zorgt dat spirituele ervaring een duurzame plek kan krijgen in je leven.

Tot slot

In dit artikel heb ik enkele onderwerpen beschreven waar een nauwe relatie bestaat tussen spiritualiteit en neurowetenschappen. We streven allemaal naar een beter leven. Sommige van ons doen dit door spiritualiteit in het leven vorm te geven. Kennis uit de neurowetenschappen kan je hier enorm mee helpen. Valk Leadership heeft deze kennis verwerkt in de Brain&Mind aanpak®.