Blog van Guido de Valk

Het succes van een leider wordt vaak afgemeten aan het aantal volgers. Helaas is deze kijk op leiderschap ver over datum. Het is in de huidige tijd van groot belang dat leiders andere leiders ontwikkelen. Volgens mij kan het succes van een leider dan ook het beste worden afgemeten aan het aantal mensen dat hij/zij heeft opgeleid tot leiders die daadwerkelijk het verschil zijn gaan maken.

Het gedrag van veel managers zorgt voor volggedrag

Het gedrag van een manager bepaalt hoe een medewerker zich ontwikkelt. Veel managers zijn door hun manier van leidinggeven vooral bezig volgers te ontwikkelen in plaats van leiders. Is de manager in de eerste plaats bezig met orders geven en het controleren van de navolging van orders, dan zal de medewerker vooral een volger worden. Benadrukt de manager meer de eigen verantwoordelijkheid, dan is de kans veel groter dat de medewerker zich kan ontwikkelen tot een leider.
Met dit dilemma heb ik ook vaak geworsteld, onder andere toen ik huisarts was. Ik ben gestopt met huisarts zijn omdat ik destijds ervoer dat de medische zorg vooral volgers maakt en veel minder leiders terwijl ik juist geloof in het stimuleren van eigen verantwoordelijkheid. Als je wilt dat mensen leiders worden, dien je hen vooral te stimuleren om eigen verantwoordelijkheid te nemen.

Wat moet je doen om leiders te ontwikkelen ?

Er zijn een viertal zeer simpele adviezen om leiders te ontwikkelen. Natuurlijk is de praktijk ietsje complexer, maar met deze adviezen kom je al een heel eind. Deze vier adviezen zijn goed toepasbaar als je als manager andere managers moet aansturen maar ook als je als manager uitvoerende medewerkers wilt aansturen.
Uitgangspunt van deze adviezen is:
Benader iedereen als een potentiële leider en niet als een volger.

• Advies 1. Maak heel duidelijk waar de speelruimte ligt. Om te groeien in leiderschapsvaardigheden heeft een medewerker zijn eigen speelruimte nodig. Zolang die binnen deze speelruimte blijft, mag jij je er niet mee bemoeien. Binnen deze speelruimte mag hij/zij zelf bepalen hoe hij/zij zaken gaat aanpakken en hoe de doelen worden gerealiseerd.
• Advies 2. Bepaal doelen die groter zijn dan de medewerker in zijn eentje kan realiseren. Hierdoor is hij/zij genoodzaakt een team samenstellen om dit doel te kunnen realiseren. Op deze wijze wordt hij/zij ook gestimuleerd om anderen te inspireren. Tot slot motiveert dit om op een effectieve manier samen te werken.
• Advies 3. Stel zeer krappe tijdslimieten. Het ontwikkelen van leiders betekent dat je hen uitdagende doelen stelt in een krappe tijdsperiode. Menigeen moet denken dat het in die tijdsperiode onmogelijk is. Tijd is echter onverzettelijk. Een krappe tijdslimiet zorgt daarom voor creativiteit, toewijding, doorzettingsvermogen en leiderschap.
• Advies 4. Zorg dat de groei stapsgewijs en op natuurlijk wijze plaatsvindt. Om leiders te ontwikkelen dien je stapsgewijs op elk van de drie bovenstaande tips de uitdagingen uit te breiden. Begin bij een uitdaging die past op het niveau van de medewerker en breidt de uitdagingen stapsgewijs uit.

Tot slot

Iedereen heeft bepaalde leiderschapscompetenties. Bij een bedrijf waar deze competenties zich kunnen ontwikkelen, kan het succes niet uitblijven. Daarom zullen echte leiders voor meer leiders zorgen en niet voor meer volgers. Hoeveel leiders heb jij tot ontwikkeling gebracht?